Wat hebben we ervoor gedaan?

De terugblik op dit thema doe wij via de maatschappelijke doelen die wij stellen aan onze leefomgeving, met aandacht voor de opgaven op dit gebied en onze vergunningverlenende, toezichthoudende en handhavende taken.

Doelstellingen
Binnen het thema woon- en leefklimaat draagt de gemeente bij aan twee maatschappelijke doelen:

1. Het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en van een goede omgevingskwaliteit;
2. De fysieke leefomgeving doelmatig beheren, gebruiken en ontwikkelen om er maatschappelijke behoeften mee te vervullen.

Dit zijn dezelfde doelen als de Omgevingswet voor ogen heeft. Deze wet treedt op 1 januari 2021 in werking en heeft een grote impact op dit thema en onze organisatie. In 2018 hebben wij de voorbereiding van de implementatie hiervan in gang gezet.

Buitengebied in Beweging
Dit deden wij in belangrijke mate via het programma Buitengebied in Beweging. Het gaat in dit programma om de grote ontwikkelingen die binnen het buitengebied eraan komen en gaat bovendien over het werken op basis van de gedachte achter de Omgevingswet.

Concreet hebben wij de volgende activiteiten uitgevoerd.

• Het houden van een meedenksessie (28 mei 2018) met inwoners en ondernemers van Leudal.
• Het voorbereiden en doorlopen van proeftuinen.
• Het houden van een leer- en ontwikkeltraject voor medewerkers (circa 30 personen).

Hierdoor is het urgentiebesef over de transformatieopgave voor het buitengebied vergroot. Het is van belang dat wij in gesprek zijn en blijven met de betrokkenen in en bij het buitengebied (het bestuur, in de regio, burgers, ondernemers, (maatschappelijke) instellingen). Om dit in goede banen te leiden hebben wij een strategisch communicatieplan opgesteld. Dit plan op hoofdlijnen wordt verder uitgewerkt tot praktische afspraken over communicatie.

Opgaven

Volkshuisvesting
Op de woningmarkt is duidelijk merkbaar dat de economie op volle toeren draait. Dit is niet alleen zichtbaar in de afronding van lopende bouwplannen en particuliere initiatieven, maar ook in (nieuwe) bouwplannen die in een volgende fase volgden.

In totaal zijn in 2018 62 woningen gerealiseerd, waaronder 11 woningen in het plan Hof van Neer, 8 woningen in De Lingst in Haelen en 12 woningen in het plan Reppelveld in Roggel. Ook zijn 9 woningen gesloopt / onttrokken uit de voorraad, meestal voor vervangende nieuwbouw.
Veel projecten zijn vergund en/of met de bouw gestart. In totaal zijn 113 woningen in aanbouw per 1-1-2019. Naast particuliere initiatieven gaat het onder andere om de woningbouwplannen Molenweg in Buggenum (3 starterswoningen), Plan Napoleon in Haelen (8 levensloopbestendige woningen), Kloosterstraat Heythuysen (6 nultredenwoningen), De Kreppel in Heythuysen (plan Wonen Limburg, 20 woningen, deels huur), Klapvaren in Roggel (5 levensloopbestendige woningen) en Reppelveld in Roggel (20 individuele kavels). Daarnaast zijn voor de projecten Kerkpad in Horn (22 sociale huurappartementen) en Kloppeven in Horn (25 levensloopbestendige woningen) de bestemmingsplannen vastgesteld en aanvragen voor de omgevingsvergunning ingediend. Een vergunning is ook verleend voor Geenraderweg in Baexem (11 woningen voor starters en senioren) en Hanssum in Neer (12 appartementen).

Ouderen wonen steeds langer zelfstandig. Verduurzaming van de bestaande woningvoorraad is nodig voor wonen met zorg. Mijn Huis op Maat/de Huistest biedt aan eigenaren-bewoners een hulpmiddel voor aanpassingen in het kader van levensloopbestendigheid. Stichting Wonen Leudal en Synthese ondersteunen de gemeente hierbij. Ook de toegang voor starters tot de koopwoningmarkt blijft belangrijk. De startersleningen zijn daarom gecontinueerd onder voorwaarde van cofinanciering door de provincie. In 2018 zijn 13 startersleningen verleend voor een totaal bedrag van circa € 360.000,-. In totaal zijn nu 125 startersleningen verstrekt. Tevens is het project woonwagenzaken gestart.  Hiertoe is een plan van aanpak voorgelegd en vastgesteld door het college.

In regioverband is gewerkt aan de herijking van de Structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg uit 2014. In 2018 zijn de woonwensen in de regio in beeld gebracht. Daarmee is inzicht verkregen in de woningbehoefte van de regio, met een vertaling naar de gemeente Leudal en de afzonderlijke woonkernen. De resultaten van het woningmarktonderzoek geven een goede basis voor de beoordeling van nieuwe of gewijzigde plannen en zijn, vooruitlopend op de herijking in 2019, zeer waardevol.

Duurzaamheid
De ambities en opgaven op het gebied van duurzaamheid, klimaat en energie zijn groot. Het is van belang dat wij inzetten op de realisatie van duurzame energieprojecten. Dit dient te gebeuren in samenspel met de omgeving en met het behoud van omliggende waarden. In 2018 hebben wij een verdubbeling gerealiseerd in het vermogen dat via windturbines wordt gerealiseerd. Voor de windparken in Neer (Kookepan) en Heibloem zijn vergunningen verleend. Dit zijn coöperatieve windparken, die in goed overleg tot stand zijn gekomen.

Naast deze concrete initiatieven zijn wij de samenwerking aangegaan met de regio Noord Limburg. Midden en Noord Limburg vormen nu samen één van de dertig RES-regio’s (Regionale Energie Transitie). Samen werken wij aan een Energiestrategie om te voldoen aan de afspraken uit het Klimaatakkoord.

Daarnaast hebben wij in 2018 het Duurzaamheidsfestival georganiseerd. Het festival trok veel bezoekers en heeft Leudal verder op de kaart gezet als duurzame gemeente.  

Verkeersveiligheid
Een groot deel van de knelpunten op het landbouwnetwerk zijn opgelost. Daarmee is de bereikbaarheid voor landbouwverkeer verbeterd en ook de verkeersveiligheid voor andere weggebruikers. Bijvoorbeeld door het aanbrengen van fietssuggestiestroken langs de Balderstraat in Ell. De samenwerking met onze partners op het gebied van verkeersveiligheid is geïntensiveerd. Het resultaat van onze inspanningen zien we echter nog niet terug in een afname van het aantal ongevallen en verkeersslachtoffers in 2018.

In samenwerking met de basisscholen hebben in 2018 opnieuw 2 landbouwverkeersdagen plaatsgevonden. Basisschoolleerlingen maken hier kennis met de gevaren van landbouwvoertuigen. Bestuurders van landbouwvoertuigen worden zich daarnaast bewust van de kwetsbaarheid van deze groep medeweggebruikers. De gemeente heeft verschillende verkeersveiligheidsprojecten gefaciliteerd op scholen (Reflection Day, Veilig op Weg) en voor senioren (fietsinstructie, opfriscursus automobilisten).

Via de samenwerking in het Regionaal Mobiliteitsoverleg Midden-Limburg (RMO) hebben we gewerkt  aan een goede bereikbaarheid en maximale verkeersveiligheid. Via het RMO is van de provincie Limburg een subsidie ontvangen voor het verbeteren van de bereikbaarheid van het bedrijventerrein Zevenellen. Dit betekent dat een verkeerskundig onderzoek wordt uitgevoerd en op basis daarvan oplossingen worden geformuleerd.

Natuur en landschap
In de gemeentelijke bos- en natuurterreinen is de biodiversiteit vergroot, heeft houtoogst plaatsgevonden en is de toeristisch-recreatieve functie verbeterd. In 2018 zijn we gestart met het opstellen van een gebiedsvisie voor het bos- en natuurgebied Beegder- en Hornerheide.

Concrete projecten die daarnaast zijn uitgevoerd zijn:

• Boomfeestdag; op 6 locaties zijn bomen en bosplantsoenen geplant samen met de leerlingen van de basisscholen.
• Patrijzenproject; grondeigenaren hebben stroken ingezaaid met een kruidenrijke vegetatie om het leefgebied van de patrijs te verbeteren.
• Landschapsbiografie; voor het gebied Neeritter-Ittervoort en omgeving is een landschapsbiografie opgesteld waarbij de inwoners en andere stakeholders intensief zijn betrokken. Deze biografie vormt een van de bouwstenen voor de omgevingsvisie.
• Afkoppelen hemelwater; De subsidieregeling heeft particulieren gestimuleerd om hun hemelwater af te koppelen van de gemeentelijke riolering. Van deze subsidiemogelijkheid is in 2018 veelvuldig gebruik gemaakt. Dit heeft ertoe geleid dat ruim 19.000 vierkante meter dakoppervlak is afgekoppeld.

Een onvoorziene omstandigheid ontstond in januari 2018 toen de gemeente Leudal werd getroffen door een storm, waarbij in de bosgebieden rondom Haelen en Heythuysen stormschade is ontstaan. Deze stormschade is opgeruimd.

Vergunningverlening, Toezicht & Handhaving
Wij laten aan de inwoners en ondernemers zien dat de gemeente haar taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving transparant en op uniforme wijze uitvoert. Dit doen
wij volgens het beleidsplan VTH voor de periode 2017-2020. De gemeente streeft ernaar dit te doen met minder regels, maar treedt handhavend op wanneer een situatie dit vraagt.
De personele formatie is in overeenstemming gebracht met het uitvoeringsprogramma, zodat doelmatig uitvoering wordt gegeven aan de VTH-taken en de samenwerking in RUD verband.

Het VTH-verbetertraject verloopt grotendeels volgens planning en wordt in 2019 afgerond. In december 2018 is de raad geïnformeerd door middel van een voortgangsrapportage. In 2018 zijn de interne werkprocessen tegen het licht gehouden en verbeterd. Ook het gebruik van de gemeentelijke systemen is verbeterd. Klanten kunnen daardoor beter en sneller worden geholpen. Er is hard gewerkt aan het verbeteren van de stuurinformatie zodat bestuur en management beter in staat zijn om te interveniëren waar dat nodig is. Doorlooptijden worden gemonitord en er wordt gezocht naar mogelijkheden om die te verkorten. Nu de monitoring beter op orde is zal deze informatie in 2019 worden gebruikt om de prestaties van de gemeente te vergelijken met die van andere gemeenten. Ook om daarvan te leren en de dienstverlening verder te verbeteren. Voor het eerst ligt er een VTH uitvoeringsprogramma voor 2019 dat mede is gebaseerd op de gerealiseerde prestaties in 2018. Er is, zoals opgenomen in het VTH beleidsplan, een methodiek ontwikkeld voor het invoeren van een bonus-malus systeem dat mede als basis zal dienen voor het UP 2020. Dit leidt tot nog meer maatwerk bij de uitvoering van de gemeentelijke toezichttaken. Ook is er in 2018 gestart met het structureel meten van de klanttevredenheid rond het proces van vergunningverlening. Dit wordt uitgebreid naar de gemeentelijke toezicht en handhavingstaken. De verbeterpunten die burgers en bedrijven aandragen worden gebruikt om de gemeentelijke dienstverlening verder te verbeteren. Er is gestart met de ontwikkeling van een methodiek om te kunnen monitoren in welke mate de beleidsdoelen uit het VTH beleidsplan worden gerealiseerd. Die ontwikkeling loopt door naar 2019. Er zijn in 2018 hulpmiddelen beschikbaar gesteld die het werk van de ambtelijke organisatie gemakkelijker maken. Zo is er een nieuw systeem voor de gemeentelijke BOA’s geïntroduceerd waarmee  er beter gestuurd wordt op de inzet op de prioriteiten uit het uitvoeringsprogramma. Daarnaast zijn er werkwijzen ontwikkeld aan de hand waarvan er gewerkt wordt op het niveau van landelijk gehanteerde kwaliteitsniveaus voor de toetsing van bouwaanvragen en het toezicht op de bouw. Er is onderzoek verricht naar de mate waarin de gemeente kan voldoen aan de landelijke kwaliteitscriteria die gelden voor de VTH-taken. Die analyse vormt de basis voor een geactualiseerde kwaliteitsverordening die in 2019 ter besluitvorming wordt voorgelegd aan de raad. Er is bekeken welke mogelijkheden er zijn om te dereguleren. Waar mogelijk gebeurt de uitvoering daarvan  in combinatie met de implementatie van de Omgevingswet.

Wat heeft het gekost?

Budgetverantwoording

Verkeersveiligheid
Deze middelen zijn gereserveerd voor de uitvoering van 2 maatregelen uit het GVVP (module fiets).

1. Bijdrage aan aanbrengen openbare verlichting op parallelweg N280 brug Horn-Hatenboer; hierover is nog geen overeenstemming met provincie en gemeente Roermond.
2. Oplossen knelpunten op fietsnetwerk; dit wordt opgepakt 2019/2020.

Infrastructuur Wegen
Doordat er voor de bermverhardingen in het buitengebied voor een duurzamere oplossing is gekozen, zijn deze kosten hoger dan ingeschat. Vanuit verkeersveiligheid is een bijdrage betaald voor de uitvoering van deze werkzaamheden. Deze bijdrage is, ondanks de meerkosten, niet gewijzigd en daardoor komen de meerkosten voor rekening van het budget voor wegonderhoud.
Op een aantal wegen zijn de bermen aangevuld om te voorkomen dat schade aan de banden van auto's ontstaat. Deze kosten waren van te voren niet ingeschat. Daarnaast zijn er in 2018 meer klachten over de trottoirs geweest met als gevolg meer uit te voeren klein onderhoud.

Natuurbescherming en onderhoud
Openbaar groen en water
In 2018 is € 100.000 bijgeraamd omdat het groenonderhoud, wat uitgevoerd is door PrioVerve, duurder is uitgevallen. Daarnaast is € 25.000 bijgeraamd in verband met de extreme droge zomer voor extra water geven van de recent aangeplante plantsoenen en bomen om uitval te voorkomen.

Visvijver Kerreven
In 2018 is er geen uitvoering gegeven aan het project visvijver Kerreven. Dit bedrag €100.000 zal in 2019 uitgegeven worden aan het project en resulteert in 2018 in een lagere onttrekking uit het groenfonds.

Gebruik openbaar groen

In 2018 is er voor €21.000 minder onderhoud uitgevoerd dan verwacht. 

Afval
Voor een nadere toelichting verwijzen we naar de paragraaf lokale heffingen.

Milieubeheer
In 2018 is minder (€ 21.000)  uitgegeven aan externe inhuur met betrekking tot agrarische advisering en bepaalde RUD-werkzaamheden. Daarnaast zijn er voor €6.000 aan leges ontvangen die niet voorzien waren.

Bestemmingsplannen
In 2018 is er geen uitvoering gegeven aan het project sanering en sloop Wetselderstraat. Dit bedrag van € 72.125 zal in 2019 uitgegeven worden aan het project en resulteert in 2018 in een lagere onttrekking uit het groenfonds. In 2018 is er €20.911 meer uitgegeven dan begroot voor de inhuur van expertise rondom advisering aangaande bestemmingsplannen.

Omgevingsvergunningen
De legesinkomsten over 2018 zijn €218.000 hoger uitgevallen vanwege het aantrekken van de economie waardoor meerdere en grotere bouwplannen zijn behandeld. Daarnaast zijn deze legesinkomsten hoger omdat omgevingsvergunningen zijn afgegeven voor twee windmolenparken (met hoge bouwkosten).

Toezicht en Handhaving bouwen
Op het onderdeel overige diensten is een overschrijding ontstaan vanwege kosten toepassing bestuursdwang. Dit in het kader van het veilig stellen van de situatie rondom de monumentale boerderij op de Dorpstraat in Heythuysen. Procedure voor terugvordering van deze kosten is in gang gezet.